Projekt ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach socjalnych oraz niektórych innych ustaw powstał w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Przeszedł już fazę konsultacji (zakończyły się w marcu 2017 r.). Prawdopodobnie (taką nadzieję mają autorzy) trafi do Sejmu przed wakacjami. Musi jednak zostać jeszcze zakaceptowany przez Radę Ministrów.
Ustawa z 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych dotyczy niemal 1400 podmiotów – tyle jest w Polsce spółdzielni socjalnych (dane z Krajowego Rejestru sądowego z końca 2016 r.). Ocenia się, że działa ok. 2/3 zarejestrowanych podmiotów. To nie pierwsza nowelizacja ustawy, ale na pewno jedna z poważniejszych, choćby ze względu na ilość i zakres proponowanych zmian (uzasadnienie wylicza, że jest ich 28; w wyliczeniu nie uwzględniając przy tym zmian o charakterze porządkującym i doprecyzowującym).
Organizacje tworzą spółdzielnie socjalne
Spółdzielnie socjalne łączą cechy przedsiębiorstwa i organizacji pozarządowej. Działają na rzecz reintegracji zawodowej i społecznej osób wykluczonych np. bezrobotnych, bezdomnych, niepełnosprawnych. Pierwotnie mogły być powoływane do życia tylko przez takie osoby. Z czasem przepisy zaczęto liberalizować. Ważna zmiana nastąpiła w 2009 r. Od tego czasu spółdzielnie socjalne mogą zakładać organizacje pozarządowe (a także jednostki samorządu terytorialnego i kościelne osoby prawne).
Spółdzielnie socjalne mogą prowadzić płatną i nieodpłatną statutową działalność pożytku na zasadach określonych w ustawie o pożytku, a także korzystać z pomocy wolontariuszy (również na zasadach z ustawy pożytkowej). Mogą też konkurować z fundacjami i stowarzyszeniami w konkursach na realizacje zadań publicznych.
; ;
